Koha ishte e keqe. Kur them e keqe, e kam fjalën, e keqe. Janë ca ditë në të cilat njeriu kërkon arsye për t’u përhumbur në kotësi dhe pikërisht këtu, moti i dëgjon lutjet tona, qielli bëhet gri, fillon të fryjë erë e fortë dhe ne s’na mbetet tjetër veçse të strehohemi ndokund ku ka pak njerëz dhe dritat janë të ulëta.

Mirëpo mesa duket, jo i gjithë njerëzimi është në të njëjtën gjatësi vale. Unë, shpirtërorja, e kam të vështirë ta marr këtë për të mirëqënë. Por nëse moti na jep të drejtën për t’u strukur, daullxhijtë i përmbahen një tjetër kalendari.

Ishte data 25 nëntor pra, një datë krejt e zakonshme. Festat e çlirimit dhe pavarësisë kishin filluar të ndiheshin në ajër gjithmonë e më vonë. Për të qenë më e qartë, shumica e nëpunësve nuk marrin ndonjë përfitim sadopak të vogël nga këto festa, përveçse kanë më shumë fluks pune në prag të mbylljes së vitit apo njerëzish të cilëve t’u shërbejnë nëse janë 23, kanë mbaruar shkollën për ndonjë gjuhë të huaj dhe punojnë nëpër banaqe lokalesh. Lëre pastaj festat e fundvitit, që s’kishin futur akoma as këmbët e tyre të shndrritshme në sheshet e qytetit.

Kështu pra unë po vrisja kohën duke rrëshkitur gishtin e madh teposhtë në Instagram dhe teposhtë në Facebook në cepin e një lokali me drita të ulëta, pa vënë re asnjë veprimtari të mbinatyrshme që të mund ta shndërronte këtë pasdite përtace në një mbrëmje të pazakontë. Derisa gjysmë ore pasi kisha mbaruar kafenë e katërt të asaj dite, vura re se jashtë nuk kishte më asnjë tyl ere. Fëmijë të mbërthyer me xhupat e bëshëm të dimrit kishin dalë të luanin dhe prindër të pangeshëm kishin zënë pozicionet e vrojtimit anë sheshit të vogël mes lokaleve të Pazarit të Ri. Biçikleta mbinin nga hiçi, pleqtë shëtisnin me duart e kryqëzuara pas shpine, pra bota kishte rimarrë ison e vet të përmbrëmshme dhe unë nuk gjeja më asnjë arsye që të më mbante ulur në atë vend. E megjithatë, e vendosur të mos lëshoja pe vendosa të rrija edhe ca pa bërë asgjë prej gjëje.

Dhe teksa përpiqesha të krijoja kontakt sy më sy me kamarierin për të blerë edhe një orë ujë në atë lokal tani që kishte nisur të mbushej, dëgjova një harmoni daullesh të afrohej jashtë derës. Një këmbë me një këpucë bojëkaf llustra e të cilës e kishte humbur shkëlqimin, shtyu derën dhe daullja, e shoqëruar nga një burrë plak me pamje të vëngër, hyri brenda dhe vendosi të parkojë mu përpara tavolinës sime.

– A ke ndonjë lek, zonjushe?

Unë bëra sikur nuk ishte aty. Pas dere, prisnin dy zotërinj të tjerë me fizionimi të ngjashme edhe ata me daulle, të cilët mbanin ritmin në mënyrë të pagabueshme me zotërinë brenda, edhe pse po bisedonin me zë të ulët.

– Zonjushe, ndonjë lek?

Kamarieri iu afrua pa ditur si të reagonte, si duket ishte i ri në këtë zanat dhe s’kishte ndërmend të merrej edhe për shumë gjatë. Burri e pa drejt e në sy dhe vazhdoi të godiste shkopinjtë me vetëbesimin shpërfillës të një artisti të madh. Djali nuk foli. Pas pak, u largua duke e lënë daullxhiun të lirë në shfaqjen e tij të pakërkuar. Si e pa se s’kisha në mend t’i kushtoja keqardhje, burri me vetëbesimin e një artisti të madh u bëri me shenjë dy burrave të tjerë dhe ata hynë, pa ceremoni, vetëm me daullet e tyre. Lokali u mbush me tingujt e hareshëm të një ahengu folkloriko- elektronik, shoqëruar nga ritmet trance të muzikës karakteristike të lokalit me frymëzim aziatik, relaksuese në një ditë të zakonshme. A thua kjo nuk ishte një pasdite krejt e zakonshme? Daullet flisnin për festë. Por ç’festë më paskërkësh shpëtuar më 25 nëntor?

E tërhequr zvarrë prej kotësisë që aq shumë e kisha pritur, ndërsa ritmi i daulles rezononte në një sinkronizim thuajse të përsosur me ritmin e goditjeve brenda daulleve të veshit dhe hapat e prerë të kamarierit i cili më në fund vendosi të vinte kah unë, m’u bë sikur zërat e njerëzve, tringëllimat e lugëve që përzienin çajin dhe trokitjet nervoze të gishtërinjve mbi tavolina, gjithçka i bindej të njëjtit ritëm. Për një çast të shkurtër, m’u duk sikur edhe toka zu të tundej mbas goditjeve të tri daulleve gazmore. Dhe befas, pas këtij momenti të shkurtër që mua më qe dukur i papërfillur nga pjesa tjetër e orkestrës, çdo gjë ndaloi së lëshuari tinguj. Kishte rënë tërmet.

Dikush u çua dhe dikush doli me vrap jashtë por gjithmonë, duke kontrolluar edhe gjendjen e të tjerëve, se mos e gjitha kjo kish qenë një iluzion shqisor për shkak të zhurmës së daulleve. Kamarieri kishte stepur mu pranë tavolinës sime, si duket i papërgatitur për të qenë i vëmendshëm ndaj klientëve në raste të papriturash natyrore, i vetëdijshëm vetëm për këmbët e veta, të cilave ua kishte ngulur sytë si të kish vënë re mes tyre, një milingonë. Tre burrat po ashtu kishin shtangur, edhe pse me të njëjtin qëndrim shpotitës në mospërpjekie të plotë për të fshehur indiferencën ndaj ngjarjes. Ata mund t’ia kishin rinisur ahengut pa pyetur shumë, po të mos qe se gjithë sytë ishin drejtuar nga ata, qortues deri në ndëshkim. Atë pasdite, më shumë sesa të mos kisha qëndruar aty më gjatë, dëshirova të mos gjendesha kurrë në vendin e tyre. I shpallur fajtor për gjendjen e jashtëzakonshme që ngjau në një ditë krejt të zakonshme, as vetëbesimi i lindur s’po e shpëtonte dot daullxhiun që guxoi i pari të vinte këmbë në jetët tona të mërzitshme, pa mundur t’i bënte ato të ndiheshin si festë. Mes një turme të heshtur që thërriste: “Të shporren prishësit e paqes!”, ata morën kah dera dhe ashtu, shpërfillazi siç kishin hyrë, dolën, duke u rënë daulleve solemnisht si për mort.

Atë mëngjes rreth orës 4, kur më doli gjumi në një dhomë që s’dukej më si e imja, mendja më çoi shpejt gjetiu, në ndonjë kasolle druri tek vendbanimet e romëve, ku daullxhiu flinte i qetë siç fle lajmësi që askush s’e besoi, pasi të gjithë kuptojnë se paskësh patur të drejtë. Duke u përpjekur me vështirësi të mbaja në këmbë trupin e përgjumur, dalloja me kthjellësi sesi suvatë shkëputeshin nga tullat lehtësisht, si ashklat nga kompesata. Kur më në fund ia dola të hapja derën e të bashkohesha me të mitë, zbritëm me vrap në oborrin e pallatit ku fqinjët na përshëndesnin hareshëm, si të ish ndonjë ditë e kremte. Të gjallë pas tërmetit më të fortë që u kish ngjarë në jetë, nuk u vije faj nëse 5 minuta më vonë, ishin mbledhur grupe- grupe e qeshnin mes tyre, me duart në xhepa duke u dridhur prej të ftohtit. Isha ulur në një stol të sajuar me një dërrasë dhe përpiqesha më kot të deshifroja çfarë i bënte për të qeshur, kur një burrë të cilit ia mbaja mend fytyrën, por emrin nuk ia dija, erdhi e u ul bashkë me të birin në prehër, duke skërmitur dhëmbët tërë nerva dhe tha:

– O burra, festë! Vetëm daullet na mungojnë tani.

© Genta Hodo